Στόχοι του προγράμματος – πλαίσιο
Οι παράγοντες που ελήφθησαν υπόψη για την επιλογή του θέματος ήταν ποικίλοι : Aρχικά , λάβαμε υπόψη τα ενδιαφέροντα των παιδιών αλλά και την πρωτοτυπία του θέματος .
Σημαντικός παράγοντας που έπαιξε ρόλο στην επιλογή του αντικειμένου ήταν η ευκολία στον τρόπο συλλογής του υλικού αλλά και το πόσο ελκυστικοί θα ήταν οι μέθοδοι έρευνας για τους μαθητές. Έτσι , προτιμήθηκε τον συγκεκριμένο θέμα ,σχετικά με την καταγωγή . γιατί προϋπέθετε τρόπους δουλειάς οικείους στους μαθητές ( διαδίκτυο, μαγνητοφώνηση …) αλλά και ευχάριστους ( συζήτηση με συγγενείς , επισκέψεις….)
Τα εκπαιδευτικά κέρδη ήταν ακόμα ένα κριτήριο επιλογής του θέματος. Στόχοι της εκπαιδευτικού δεν ήταν μόνο οι σχετικοί με την Εθνογραφία αλλά και πρακτικοί , .όπως η εξοικείωση των παιδιών με τη χρήση και αξιοποίηση του διαδικτύου , η βελτίωση της γραπτής τους έκφρασης , η αλλαγή στη στάση τους απέναντι στην Τρίτη ηλικία κ.α…
Η ιδιαιτερότητα αυτών των χωριών της Ημαθίας ως τόπου συνάντησης και συμβίωσης ανθρώπων από διαφορετικά πολιτιστικά περιβάλλοντα έπαιξε επίσης ρόλο στην επιλογή , αφού υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες και πρόσφορο έδαφος για εθνογραφικές μελέτες. Αλλά και η συνύπαρξη μαθητών με διαφορετική καταγωγή και εθνοτική προέλευση ήταν μία πρόκληση από μόνη της , στην κατεύθυνση της ομαλής συνύπαρξης και της αποδοχής της ετερότητας ως κάτι όχι μόνο φυσικού αλλά και πολύτιμου…
Μέθοδοι εργασίας
Προκειμένου να προσεγγίσουμε όσο πιο αναλυτικά γίνεται στα πλαίσια ενός σχολικού πολιτιστικού προγράμματος το ζήτημα των εθνοτικών ταυτοτήτων , ακολουθήσαμε ένα συνδυασμό μεθόδων:
α) Συνεντεύξεις: Τα παιδιά πήραν συνεντεύξεις αρχικά από τους γονείς και σε δεύτερο στάδιο από τις γιαγιάδες και τους παππούδες και –αν ζούσαν ακόμη και ήταν σε θέση να μιλήσουν- από τους προπαππούδες.
β) έρευνα σε οικογενειακό αρχειακό υλικό , όπου υπήρχε πρόσβαση. Δυστυχώς , μόνο λίγοι μαθητές μπόρεσαν να βρουν τέτοιο υλικό.
γ) Γενεαλογικά δέντρα. Τα παιδιά όλα μετά από συστηματική δουλειά πάνω στην ιστορία των προγόνων τους έφτιαξαν τα οικογενειακά γενεαλογικά τους δέντρα, με υπομνήσεις για τις χρονολογίες γέννησης και θανάτου , όπου κατέστη δυνατό.
δ) Χάρτες μετακινήσεων. Οι μαθητές έφτιαξαν χάρτες , όπου απεικονίζονται οι μετακινήσεις των προγόνων τους στο πέρασμα του χρόνου.
ε) Συνέντευξη συζήτηση μαθητών με συγχωριανούς σχετικά με την ιστορία του χωριού.
Συμπεράσματα από τη διεξαγωγή του project
1) Οι μαθητές εχουν πια διαφορετική αντίληψη γεωγραφίας της ευρύτερης περιοχής από Πόντο έως τη νότια Ελλάδα . Αντιμετωπίζουν το χώρο των νότιων Βαλκανίων ως έναν ενιαίο χώρο , χωρίς σύνορα εθνικά για πολλούς αιώνες. έχουν αντιληφθεί την ιδιαιτερότητα του χώρου αυτού ως σημείου συνάντησης και συμβίωσης πολλών λαών και πολιτισμών. Η δημιουργία χαρτών και γενεαλογικών δέντρων συνέβαλε κατά πολύ σε αυτό…
3)Οι μαθητές κατανόησαν την πορεία της οικογένειάς τους μέσα στο χρόνο , με παράλληλη κατανόηση της ελληνικής και βαλκανικής οικονομικής , πολιτικής , κοινωνικής ιστορίας . Θέματα όπως η μετανάστευση , ο εμφύλιος , η βουλγαρική κατοχή ,οι πολιτικές έριδες και οι διώξεις των αριστερών πριν και μεταπολεμικά για πρώτη φορά έγιναν γνωστά στους μαθητές με βιωματικό τρόπο.
3) Τα παιδιά σε συντριπτικό ποσοστό είχαν και πριν την εκπόνηση του προγράμματος καλή γνώση της προέλευσης των προγόνων τους ( τοπικής) αλλά δε μπορούσαν να την ερμηνεύσουν και να την εντάξουν σε ένα πλαίσιο χρονικό και ιστορικό.
4) Αν και θα ήταν αναμενόμενο η όλη διαδικασία της μελέτης των διώξεων που όλοι σχεδόν οι πρόγονοι των μαθητών βίωσαν να τα οδηγήσει στην ανάπτυξη κάποιας αντιπάθειας προς τους γειτονικούς λαούς , δεν έγινε κάτι τέτοιο. Αν και κυρίως οι Πόντιοι και Μικρασιάτες πρόγονοι αναφέρθηκαν με έντονο συναισθηματισμό στα βάσανα που πέρασαν , τα παιδιά δεν επικεντρώθηκαν σε αυτό . Ίσως έχουν μεγαλώσει με αυτές τις συζητήσεις και δε τους προξενούν πια εντύπωση . Ούτε ποτέ θέλησαν να αναφερθούμε ιδιαίτερα σε αυτές.
6) Τα παιδιά κατανόησαν καλύτερα τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους, ήλθαν σε ουσιαστική επαφή μαζί τους , άρχισαν να κατανοούν τη διάσταση απόψεων με αυτούς, μέσω κυρίως των συνεντεύξεων . Η διαφορά στον τρόπο σκέψης , στις αντιλήψεις στις στάσεις φάνηκε έντονα κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων και δεν έμεινε μετά ανερμήνευτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου